Hiện nay trẻ em thường gặp rất nhiều vấn đề về răng miệng như răng mọc lệch, răng mọc không đúng vị trí, răng hô,.. làm cho các bé gặp nhiều bất tiện và mất tự tin trong cuộc sống. Niềng răng là phương pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng này. Tuy nhiên, những điều cần lưu ý trước khi niềng răng trẻ em dưới góc độ nha khoa không phải cha mẹ nào cũng biết đầy đủ. Sau đây là các lưu ý trước khi niềng răng trẻ em mà Nha Khoa Bắc Ninh muốn cung cấp để cha mẹ có thể tham khảo.
1. Tại sao cần niềng răng sớm cho trẻ
Cha mẹ có lẽ cũng biết khái niệm của chỉnh nha hay niềng răng rồi phải không. Hiểu đơn giản nó chỉ là sử dụng các khí cụ chỉnh nha tạo một lực kéo ổn định, phù hợp để nắn chỉnh, sắp xếp lại các răng sai lệch, hô móm của bé về lại đúng vị trí chuẩn trên cung hàm.
Khi bé lên 6, các hàm và răng bắt đầu phát triển rõ rệt và những dấu hiệu, hiện tượng sai lệch về răng, lợi và xương hàm đã bắt đầu xuất hiện và có thể nhìn bằng mắt thường. Nếu cha mẹ không thực hiện các phương pháp chỉnh nha niềng răng trẻ em sớm thì sẽ để lại rất nhiều hậu quả về sức khoẻ lẫn tinh thần của bé về sau.
2. Hậu quả của việc niềng răng muộn
Khi cha mẹ không thực hiện niềng răng cho bé sớm, thì những ảnh hưởng đầu tiên tới bé là sự mặc cảm, thiếu tự tin khi giao tiếp cũng như nói chuyện cùng bạn bè. Lâu ngày sẽ dần hình thành tính cách của bé theo chiều hướng tiêu cực, khép kín. Còn nặng hơn thì sẽ gây ảnh hưởng tới sức khoẻ răng miệng của bé.
Một số ví dụ điển hình cho thấy tác hại xấu của việc niềng răng muộn :
- Răng thưa: Khe hở rộng giữa các răng gây mất thẩm mỹ, các mảng thức ăn dư thừa dễ dàng bám vào khe răng, phát sinh vi khuẩn gây hại cho răng miệng. Việc phát âm cũng bị ảnh hưởng lớn.
- Răng hô, móm : Ảnh hưởng trực tiếp tâm lý của bé, khiến bé thụ động hơn trong giao tiếp, dần sẽ dẫn tới việc thu mình trong xã hội. Đặc biệt với hàm răng không đều sẽ làm giảm chức năng ăn nhai, lâu ngày sẽ dẫn đến chứng đau khớp thái dương, thậm chí có thể gây rối loạn đến hệ tiêu hóa.
- Răng mọc chen chúc, lệch lạc, không ngay ngắn trên khung hàm: Răng mọc sai chỗ rất khó làm sạch, dẫn đến các bệnh răng miệng như sâu răng, viêm nướu, mất thẩm mỹ nụ cười, khuôn mặt.
3. Chuẩn bị tâm lý cho trẻ trước khi niềng răng
Thứ 1: Cho trẻ làm quen với bác sĩ
Các bé luôn sợ bác sĩ, vì vậy để bé có thể hợp tác với bác sĩ chỉnh nha tốt, đầu tiên bạn cần làm cho bé có thiện cảm với các cô chú nha sĩ.
Bạn có thể mua tặng bé bộ đồ chơi tập làm bác sĩ, với các bé lớn hơn cần nói chuyện với bé, để bé hiểu, bác sỹ là những người chữa bệnh, có sứ mệnh giúp đỡ người khác và bác sĩ sẽ không làm cho trẻ đau nữa.
Tuyệt đối không bao giờ được đưa bác sĩ ra đe dọa trẻ như “nếu con không ăn thì mẹ sẽ mách bác sĩ tiêm”. Khi bạn găm vào đầu trẻ những ấn tượng xấu về bác sĩ như thế thì sau này sẽ rất khó thực hiện các thủ thuật điều trị y khoa.
Thứ 2: Giải thích sự cần thiết của niềng răng
Cần nói chuyện nghiêm túc với bé, tại sao phải niềng răng, hàm răng hiện tại có vấn đề gì? Sau khi niềng sẽ có kết quả như thế nào? Vì các bé có thể bị mặc cảm khi mang niềng, ngại bị bạn bè trêu chọc, cho nên bạn phải làm tâm lý vững cho bé.
Thậm chí nếu bé chưa sẵn sàng niềng răng, bạn có thể phải trì hoãn việc niềng răng cho đến khi bé ý thức được niềng răng cần thiết thế nào.
Những diễn biến tâm lý của trẻ cực kỳ quan trọng cho quá trình phát triển tâm lý về sau này, bạn phải tìm hiểu kỹ và đừng ngại mất thời gian giải thích thấu đáo cho con nhỏ.
Thứ 3: Tập trước cho bé quen với chế độ ăn khi niềng răng
Khi đã quyết định sẽ niềng răng, bạn cần lên thực đơn để có chế độ ăn mềm cho bé. Có thể sẽ phải tập 1 vài tuần trước khi gắn mắc cài để test xem chế độ ăn có thích hợp hay không?
Đảm bảo dinh dưỡng rất cần thiết cho sự phát triển toàn diện cả thế chất và tinh thần về sau. Khoa học hiện đại khuyến khích tập thói quen ăn mềm đảm bảo cho hàm răng và bộ máy tiêu hóa được làm việc nhẹ nhàng nhất. Các thói quen ăn uống cũ của người Việt, có nhiều thói quen không tốt như ăn cứng – dai – cay – mặn… Do vậy tập ăn mềm, cần thiết cho sự hình thành thói quen lâu dài chứ không chỉ là đối phó trong thời gian niềng răng.
Thứ 4: Vấn đề phát âm
Các khí cụ khi niềng răng có thể gây ảnh hưởng tới quá trình học đọc, học tiếng anh của trẻ nhỏ. Vì vậy, bạn cần trao đổi với nha sĩ để việc sử dụng các khí cụ ít ảnh hưởng tới phát âm hoặc ảnh hưởng nhưng chỉ là trong thời gian ngắn để giúp trẻ thích nghi nhanh.
Nhiều bố mẹ chủ quan với vấn đề này, nhưng thực sự nó rất cần thiết, vì nếu bước vào điều trị rồi mà trong kế hoạch điều trị của nha sĩ lại sử dụng những khí cụ liên hàm, khí cụ cồng kềnh trong thời gian dài, trẻ không hợp tác rồi bất đắc dĩ phải kết thúc điều trị thì sẽ thiệt hại cho cả đôi bên.
Thứ 5: Cho trẻ nhận thấy sự quan tâm
Mỗi lần kích hoạt dây cung hoặc đeo khí cụ sẽ đau một chút, bạn hãy nhắc bé đây là thử thách của con, nếu con vượt qua thì cô chú nha sĩ sẽ tặng cho bé 1 món quà.
Cho trẻ tự chọn các loại chun với nhiều màu sắc khác nhau để không còn cảm giác phải ngại với bạn bè khi đeo mắc cài.
Chuẩn bị chụp cho trẻ những bức ảnh thật đẹp trong thời gian đeo niềng cũng tốt cho tâm lý trẻ, đồng thời đó cũng là kỷ niệm vô giá sau này.
Thứ 6: Trang bị kiến thức về niềng răng cho mình
Bố mẹ nên tham khảo về khó khăn và cách xử lý trong quá trình niềng răng để chuẩn bị đồng hành cùng trẻ trong chặng đường sắp tới. Trong quá trình niềng răng, sẽ có các vấn đề phát sinh như các nốt nhiệt miệng, đau do dây cung cọ môi má, bong mắc cài… Nhưng trẻ chưa thể tự xử lý các vấn đề này nên mẹ cần trang bị kiến thức để cùng trẻ vượt qua.
4. Cách chăm sóc trẻ sau khi niềng răng
+ Vệ sinh răng miệng.
- Sử dụng bàn chải chuyên dụng như máy tăm nước Procare để vệ sinh răng miệng cho bé. Nên vệ sinh răng miệng 2 lần / ngày cho bé.
- Thường xuyên cho bé súc miệng bằng nước muối ấm hoặc nước muối sinh lý sau các bữa ăn để gạt bỏ các mảng bám thức ăn dính vào răng.
+ Chế độ ăn uống.
- Cho bé ăn các thực phẩm mềm, lỏng hoặc đồ xay nhuyễn. Đặc biệt không được cho trẻ ăn các đồ ăn cứng, giòn hoặc đòi hỏi phải cắn hoặc nhai mạnh như ngô, táo, kẹo cao su,…
- Nên bổ sung cho bé các thực phẩm chứa nhiều vitamin D như trứng.
- Tránh cho trẻ ăn các thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh như đá lạnh, kem.
Niềng răng cho trẻ em không chỉ giúp mang đến cho con sự tự tin với một hàm răng đều đẹp, chắc khỏe mà còn giúp bảo vệ sức khỏe nói chung và sức khỏe răng miệng nói riêng cho trẻ. Nếu bố mẹ đang có nhu cầu tìm hiểu về vấn đề niềng răng cho trẻ em và muốn được tư vấn trực tiếp về tình trạng con mình đang gặp phải, vui lòng liên hệ với Nha Khoa Bắc Ninh để được các chuyên gia thăm khám và tư vấn cụ thể nhé.